2024 yılı verilerine göre Türkiye’de sosyal medya kullanımı oldukça yaygın.
Sosyal Medyadaki Riskler ve Çözüm Önerileri
OSMAN ÇAKIR/ 04 Şubat 2025
2024 yılı verilerine göre Türkiye’de sosyal medya kullanımı oldukça yaygın.
WhatsApp, YouTube, Instagram ve Facebook gibi platformlar, nüfusun büyük bir kısmı tarafından aktif olarak kullanılıyor.
Bu platformlar, bilhassa çocuklar ve gençler için ciddi riskler barındırıyor.
Peki, Türkiye’de çocukların sosyal medya kullanımı nasıl şekilleniyor ve bu konuda neler yapılmalı?
Türkiye’de en çok kullanılan sosyal medya platformları ve kullanım oranları şu şekilde:
- WhatsApp: %86
- YouTube: %71
- Instagram: %65
- Facebook: %49
- X (Twitter): %22
- Telegram: %14
- TikTok: %19
- Snapchat: %9
- Bip: %3
Ayrıca, LinkedIn de 16 milyon kullanıcıyla Türkiye’de önemli bir sosyal medya platformu olarak dikkat çekiyor.
Bu platformlar, özellikle çocuklar arasında oldukça popüler. Bu popülerlik beraberinde önemli riskleri de getiriyor.
Sosyal medya, çocukların gelişimi üzerinde hem olumlu hem de olumsuz etkilere sahip.
Sosyal medyanın kontrolsüz kullanılması durumunda, olumsuz etkiler daha ağır basıyor.
Okurlarımız hatırlayacaktır, Bu konuya daha önceki yazılarımızda değinmiştik.
Türkiye’de çocukların sosyal medya kullanımına yönelik yasal düzenlemeler henüz tam olarak yapılmamış olsa da, son dönemde atılan adımlar umut verici.
Ulaştırma ve Altyapı Bakanımız Sayın Abdulkadir Uraloğlu, 13-16 yaş aralığındaki çocukların sosyal medya erişimlerinin sınırlandırılabileceğini belirtmişti.
Ayrıca, Aile ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı da çocukları dijital mecralardaki tehlikelerden korumak için çalışmalar yürütüyor.
Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu (BTK) ise 13 yaş altı çocukların sosyal medya uygulamalarına ve sosyal ağlara girmesini yasaklamak üzere bir çalışma yapıyor.
Bu adımların yeterli olup olmadığı, vatandaşlar arasında tartışma konusu olduğu herkesin malumu.
Çocukların sosyal medyada karşılaştıkları risklere karşı daha kapsamlı önlemler alınması bekleniyor.
Türkiye’de çocukların sosyal medya kullanımına yönelik riskleri azaltmak için aşağıdaki önlemler alınabilir:
1. Ebeveynlerin Bilinçlendirilmesi: Ebeveynler, çocuklarının sosyal medya kullanımını takip etmeli ve onları bu platformlarda karşılaşabilecekleri riskler konusunda bilinçlendirmeli.
Ebeveynlerin sosyal medya okuryazarlığını artırmaya yönelik eğitim programları düzenlenmeli.
2. Okullarda Dijital Okuryazarlık Eğitimi: Çocukların sosyal medyayı bilinçli kullanmalarını sağlamak için okullarda dijital okuryazarlık eğitimleri verilmeli.
Bu eğitimler, çocukların siber zorbalık, zararlı içerikler ve bağımlılık gibi konularda bilinçlenmelerine yardımcı olabilir.
3. Yasal Düzenlemeler: Türkiye’de sosyal medya platformlarının çocuklara yönelik içeriklerini ve reklamlarını sınırlayan yasal düzenlemeler yapılmalı.
Ayrıca, çocukların sosyal medya hesapları oluşturması için yaş sınırlamaları getirilmeli ve bu sınırlamaların uygulanması sağlanmalı.
4. Sosyal Medya Şirketlerinin Sorumluluğu: Sosyal medya platformları, çocukların güvenliğini sağlamak için daha fazla sorumluluk almalı.
Çocuklara yönelik zararlı içeriklerin engellenmesi, siber zorbalığın önlenmesi ve çocukların platformlarda geçirdikleri sürenin sınırlandırılması gibi önlemler hayata geçirilmeli.
Kısacası, sosyal medya, çocukların ve gençlerin hayatında önemli bir yer tutuyor; bu platformların doğurabileceği riskler kesinlikle göz ardı edilmemeli.
Avrupa ülkelerinde olduğu gibi Türkiye’de de çocukların sosyal medyada karşılaştıkları tehlikelere karşı kapsamlı önlemler alınmalı.
Ebeveynlerin, eğitimcilerin ve devletin iş birliği içinde hareket etmesi, çocukların güvenli bir dijital dünyada büyümelerini sağlayabilir.
Unutulmamalıdır ki, sosyal medya bir iletişim aracı olarak önemlidir, ancak onun bilinçli ve sınırlı kullanımı, çocukların sağlıklı gelişimi için hayati öneme sahiptir.
